TT Explora Povu Timor Leste, ida ne’e mak publikasaun Diario Timor Post Semana hirak liu ba wainhira relata komentario Deputado Leandro Isac nia preokupasun ne’ebe kestiona iha Sesaun Plenaria Parlemento Nasional foi lalais. Los ka la los TT explora Povu Timor Leste liu husi folin pulsa ne’ebe a’as, hanesan ida ne’ebe hato’o husi Deputado Leandro Isac, ita iha analisa ne’ebe lahanesan, maibe realidade ne’ebe mak mosu katak Timor Telekom (TT) komeca fa’an fali ona folin kartaun telefone (pulsa) ho dollar sanulu ($10). Pergunta foun mosu fali mai ita hotu, $15 ne’e mak explora povu ka $10 ne’e mak explora povu?
Karik ita bele mos husu sistema ida ne’e TT uza atu responde ba protesta husi publiko ka maneira de explorasaun foun? Sei ita tetu didiak $10 ne’e explora liu povu karik? Tamba frekuensia uza kartaun telefone sei aumenta, tamba ema ne’ebe iha deit $10 mos bele ona assecu ba pulsa. Se Jornalista sira ka Deputado sira ba karik husu dadus ruma iha TT konaba numero pulsa ne’ebe hasai, karik aumenta liutan duke uluk ($15 Red). Ita bele dehan mos TT tenta deit atu remodela nia mekanismo ka sistema hodi explora nafatin povu Timor Leste hanesan ida ne’ebe Deputado Leandro Isac hateten.
Maneira atu ajuda povu Timor Leste bele mos hatun Preco (harga) kartaun ba preco ne’ebe kiik liu, maibe laos ho maneira ne’ebe augora TT uza. Tuir lolos numero kartaun pulsa nafatin $15 maibe folin mak faan ho $10 (harga bisa $10 tapi hitungan pulsa harus tetap $15).
Hakarak hateten deit iha ne’e katak prosecu sira ne’e hotu tamba Governo la fo posibilidade ida diak ba companya Telekomunikasaun seluk atu kompete iha area ida ne’e. tamba ne’e TT sente orgulho ho nia pozisaun atu hatun ka hasae folin tuir sira nia sistema.
Koalia konaba TT, atan hau hakarak deit apresenta alternativa ida katak se bele TT apresenta razaun ba publiko tamba saida mak kartaun pulsa faan ho folin baratu? e dere minute ida gasta centavos hira? Laos hato’o iklan iha media deit katak AUGORA ITA FASIL ATU LIGA.
Dala barak mos ita nia lider politico sira halo tesis oi – oin katak Timor nasaun ida kiak, ka buat seluk tan. Ou ita akompanya relatorio annual Banku Mundial katak Timor Leste iha risku explorasaun barak, iha korupsaun barak, laiha transparencia, no buat seluk tan. Husu ba ita hotu atu labele hela deit ho teoria sira ne’e ka relatorio sira ne’e, tengki ser apresenta Alternativa ba hadia prosecu nian, se ita hotu iha Boa vontade atu hahi ka desenvolve nasaun ida ne’e husi kiak no mukit no esplorasaun kolonialista.
Situasaun politika ekonomia iha Timor Leste komeca rungu – ranga liutan ikus – ikus ne’e, tamba lider politico sira matenek tebes atu muda atensaun publiko (mengalihkan perhatian publik) husi prosecu balun ne’ebe la transparencia no imkompetencia husi orgaun balun atu resolve problema social ne’ebe akontece iha Timor Leste.
Se ita akompanya ho kuidado kazu alegasaun korupsaun ne’ebe involvido Prokurador Geral Da Republika oras ne’e lao to’o iha ne’ebe? Realidade ne’ebe ita hare mak konflito de kompetencia. Se ita akompanya didiak prosecu negosiasaun Tasi Timor, Realidade ne’ebe ita hetan mak Hein assaun husi Sociedade Civil, wainhira Sociedade Civil nonok buat hotu parado, wainhira sociedade civil loke ibun, lider politico sira komeca aproveita oportunidade halo kampanye. Nune’e mos se ita akompanya. Sei iha tan problema social sira seluk ne’ebe tuir lolos laos tempo ona atu ita halimar ho teoria maibe APRESENTA ALTERNATIVA.
Buat seluk fali ne’ebe mos ita akompanya oras ne’e, maka Media komesa sai vitima ba kampanye politico no vitima ba konflito politico. Hakarak deit atu esplika iha ne’e katak dala barak lider politico sira seidauk kompriende didiak karik papel no eksistensia husi Media. Tamba dala ruma jornalista husu pergunta seriu ruma ba ulun boot sira, responde deit ho liafuan ne’ebe la kontrolado (insulta malu, trata malu).
Karik ita bele mos husu sistema ida ne’e TT uza atu responde ba protesta husi publiko ka maneira de explorasaun foun? Sei ita tetu didiak $10 ne’e explora liu povu karik? Tamba frekuensia uza kartaun telefone sei aumenta, tamba ema ne’ebe iha deit $10 mos bele ona assecu ba pulsa. Se Jornalista sira ka Deputado sira ba karik husu dadus ruma iha TT konaba numero pulsa ne’ebe hasai, karik aumenta liutan duke uluk ($15 Red). Ita bele dehan mos TT tenta deit atu remodela nia mekanismo ka sistema hodi explora nafatin povu Timor Leste hanesan ida ne’ebe Deputado Leandro Isac hateten.
Maneira atu ajuda povu Timor Leste bele mos hatun Preco (harga) kartaun ba preco ne’ebe kiik liu, maibe laos ho maneira ne’ebe augora TT uza. Tuir lolos numero kartaun pulsa nafatin $15 maibe folin mak faan ho $10 (harga bisa $10 tapi hitungan pulsa harus tetap $15).
Hakarak hateten deit iha ne’e katak prosecu sira ne’e hotu tamba Governo la fo posibilidade ida diak ba companya Telekomunikasaun seluk atu kompete iha area ida ne’e. tamba ne’e TT sente orgulho ho nia pozisaun atu hatun ka hasae folin tuir sira nia sistema.
Koalia konaba TT, atan hau hakarak deit apresenta alternativa ida katak se bele TT apresenta razaun ba publiko tamba saida mak kartaun pulsa faan ho folin baratu? e dere minute ida gasta centavos hira? Laos hato’o iklan iha media deit katak AUGORA ITA FASIL ATU LIGA.
Dala barak mos ita nia lider politico sira halo tesis oi – oin katak Timor nasaun ida kiak, ka buat seluk tan. Ou ita akompanya relatorio annual Banku Mundial katak Timor Leste iha risku explorasaun barak, iha korupsaun barak, laiha transparencia, no buat seluk tan. Husu ba ita hotu atu labele hela deit ho teoria sira ne’e ka relatorio sira ne’e, tengki ser apresenta Alternativa ba hadia prosecu nian, se ita hotu iha Boa vontade atu hahi ka desenvolve nasaun ida ne’e husi kiak no mukit no esplorasaun kolonialista.
Situasaun politika ekonomia iha Timor Leste komeca rungu – ranga liutan ikus – ikus ne’e, tamba lider politico sira matenek tebes atu muda atensaun publiko (mengalihkan perhatian publik) husi prosecu balun ne’ebe la transparencia no imkompetencia husi orgaun balun atu resolve problema social ne’ebe akontece iha Timor Leste.
Se ita akompanya ho kuidado kazu alegasaun korupsaun ne’ebe involvido Prokurador Geral Da Republika oras ne’e lao to’o iha ne’ebe? Realidade ne’ebe ita hare mak konflito de kompetencia. Se ita akompanya didiak prosecu negosiasaun Tasi Timor, Realidade ne’ebe ita hetan mak Hein assaun husi Sociedade Civil, wainhira Sociedade Civil nonok buat hotu parado, wainhira sociedade civil loke ibun, lider politico sira komeca aproveita oportunidade halo kampanye. Nune’e mos se ita akompanya. Sei iha tan problema social sira seluk ne’ebe tuir lolos laos tempo ona atu ita halimar ho teoria maibe APRESENTA ALTERNATIVA.
Buat seluk fali ne’ebe mos ita akompanya oras ne’e, maka Media komesa sai vitima ba kampanye politico no vitima ba konflito politico. Hakarak deit atu esplika iha ne’e katak dala barak lider politico sira seidauk kompriende didiak karik papel no eksistensia husi Media. Tamba dala ruma jornalista husu pergunta seriu ruma ba ulun boot sira, responde deit ho liafuan ne’ebe la kontrolado (insulta malu, trata malu).
Atu hateten deit katak pergunta ne’ebe jornalista ida husu ne’e, selesionado husi pergunta sira seluk ne’ebe hato’o iha enkontro redasaun (Rapat Redaksi) media nian. Tamba ne’e labele uza media atu espresa ulun boot sira nia emosaun ka buka popularidade maibe uza media hanesan dalan atu APRESENTA ALTERNATIVA ba resolve problema social ne’ebe mosu. Obrigado.
No comments:
Post a Comment